Hạ tầng mạng truyền số liệu quân sự từng bước được mở rộng, một số hệ thống tự động hóa chỉ huy của các đơn vị đã được triển khai, cho phép thông tin hiển thị theo thời gian thực, có khả năng hỗ trợ người chỉ huy ra quyết định chính xác, kịp thời. Hệ thống truyền hình giao ban trực tuyến, hệ thống quản lý văn bản và điều hành tích hợp ứng dụng chữ ký số (CKS) đã được kết nối và đưa vào sử dụng từ Bộ tới các đơn vị trong toàn quân, chuyển phương thức chỉ đạo, điều hành từ chủ yếu bằng văn bản giấy sang môi trường điện tử. Nhiều nền tảng dùng chung, phần mềm chuyên ngành được triển khai ở các ngành, đơn vị góp phần quan trọng vào thực hiện thắng lợi nhiệm vụ của các cơ quan, đơn vị.

Cục Cơ yếu/Bộ Tổng Tham mưu (BTTM) với chức năng, nhiệm vụ là cơ quan tham mưu giúp Thủ trưởng Bộ Quốc phòng, BTTM thực hiện quản lý nhà nước về công tác cơ yếu trong Quân đội, tham mưu, đề xuất và tổ chức triển khai nhiệm vụ bảo vệ thông tin bí mật nhà nước; cung cấp chứng thư số và hạ tầng dịch vụ chứng thực CKS chuyên dùng Chính phủ trong Bộ Quốc phòng để đảm bảo tính pháp lý cho thông tin, tài liệu điện tử phục vụ công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của Bộ và giao dịch điện tử của các cơ quan, đơn vị.

Với tính chất hệ thống thông tin, dữ liệu điện tử trong Bộ Quốc phòng được gửi nhận chủ yếu qua mạng truyền số liệu quân sự, không được phép kết nối mạng Internet, vì vậy thông tin điện tử trong Bộ Quốc phòng cần có hệ thống chứng thực CKS riêng phục vụ ký số và xác thực thông tin trên mạng truyền số liệu quân sự, kết nối đến hệ thống chứng thực CKS của Ban Cơ yếu Chính phủ.

Xuất phát từ thực trạng và nhu cầu phát triển công tác cải cách hành chính và CĐS, Cục Cơ yếu/BTTM đã tham mưu cho Thủ trưởng Bộ Quốc phòng, BTTM, Lãnh đạo Ban Cơ yếu Chính phủ xây dựng hệ thống kỹ thuật cung cấp dịch vụ chứng thực CKS trên hạ tầng mạng truyền số liệu quân sự, đồng thời thành lập mới Phòng Chứng thực số. Từ năm 2013, Cục Cơ yếu được Bộ quan tâm đầu tư xây dựng Trung tâm Chứng thực số Bộ Quốc phòng, hoạt động trên cả hai phân đoạn mạng không mật và có bảo mật. Trung tâm do Cục Cơ yếu quản lý, vận hành và là một phần thuộc hạ tầng kỹ thuật cung cấp dịch vụ chứng thực CKS chuyên dùng công vụ. Đến nay, Trung tâm Chứng thực số thường xuyên hoạt động ổn định, liên tục 24/7, cung cấp dịch vụ chứng thực CKS cho các cơ quan, đơn vị trong toàn quân kịp thời đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.

Để tăng cường công tác quản lý, sử dụng chứng thư số và dịch vụ chứng thực CKS trong Bộ Quốc phòng, Cục Cơ yếu đã phối hợp với Cục Chứng thực số và Bảo mật thông tin/Ban Cơ yếu Chính phủ và các cơ quan, đơn vị liên quan xây dựng Quy chế quản lý, sử dụng hệ thống chứng thực số Bộ Quốc phòng, trình Thủ trưởng BTTM ký ban hành. Đây là văn bản quan trọng, xác định trách nhiệm của Cơ yếu Quân đội, các cơ quan, đơn vị liên quan, quy định chi tiết các thủ tục, nội dung trong công tác quản lý, sử dụng chứng thư số và dịch vụ chứng thực CKS chuyên dùng công vụ trong Bộ Quốc phòng.

Do nhu cầu sử dụng chứng thư số, dịch vụ chứng thực CKS trong Bộ Quốc phòng tăng mạnh (năm 2023, số lượng chứng thư số cấp mới tăng gấp 7,8 lần so với năm 2021), tuy nhiên, năng lực của Trung tâm Chứng thực số Bộ Quốc phòng còn nhiều bất cập, đòi hỏi phải nâng cấp, phát triển, mở rộng hạ tầng hệ thống chứng thực số hiện tại để đáp ứng các yêu cầu về năng lực phục vụ, công nghệ, tính ổn định, hiệu quả và sự phát triển bền vững.

Năm 2022, Cục Cơ yếu/BTTM đã báo cáo Lãnh đạo Ban Cơ yếu Chính phủ và phối hợp với các cơ quan chức năng liên quan đề xuất Bộ Quốc phòng đầu tư dự án nâng cấp hệ thống chứng thực số Bộ Quốc phòng. Ngày 16/4/2022, Bộ Quốc phòng đã ban hành Quyết định về việc phê duyệt dự án “Xây dựng hệ thống Chứng thực số Bộ Quốc phòng” với mục tiêu: Xây dựng, mở rộng hệ thống Chứng thực số Bộ Quốc phòng đồng bộ, hiện đại, đáp ứng các yêu cầu về cung cấp, quản lý, sử dụng chứng thư số và dịch vụ chứng thực CKS phục vụ xác thực và toàn vẹn thông tin quản lý, chỉ huy điều hành, làm cơ sở cho việc xây dựng Chính phủ điện tử trong Bộ Quốc phòng. Đây là dự án đầu tiên thuộc Đề án “Hiện đại hóa Cơ yếu Quân đội” được triển khai và dự kiến sẽ đưa vào sử dụng trong năm 2025.

Thực hiện nhiệm vụ công tác CCHC và CĐS, Cục Cơ yếu đã phối hợp với các cơ quan chức năng Bộ Quốc phòng, Ban Cơ yếu Chính phủ thử nghiệm tích hợp CKS trong phần mềm Hệ thống Quản lý văn bản và Điều hành của Bộ Quốc phòng. Sau thử nghiệm, Bộ Quốc phòng đã quyết định triển khai phần mềm trong toàn quân, thay đổi một cách cơ bản phương thức chỉ đạo, điều hành từ chủ yếu bằng văn bản giấy sang môi trường điện tử. Sang năm 2024, việc ký số trên văn bản đã chuyển dần từ ký số tổ chức trên văn bản số hóa (từ văn bản giấy) sang ký số toàn trình trên môi trường điện tử (ký số cá nhân đến cấp trợ lý).

Để đáp ứng nhu cầu gửi nhận văn bản có độ mật trong toàn quân, Cục Cơ yếu phối hợp với các cơ quan chức năng tích hợp chức năng mã hóa và ký số vào hệ thống gửi nhận văn bản mật trên mạng truyền số liệu quân sự tại một số cơ quan, đơn vị.

Đối với hệ thống bệnh viện đầu ngành trong Quân đội, nhằm bảo đảm quy định của Bộ Y tế về ký số bệnh án điện tử và nhu cầu CĐS trong quy trình quản lý, khám chữa bệnh, Cục Cơ yếu/BTTM đã phối hợp với Cục Chứng thực số và Bảo mật thông tin cùng với các cơ quan, đơn vị liên quan thử nghiệm tích hợp CKS cho các phần mềm chuyên ngành của một số Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, Bệnh viện Quân y 105, 354/Tổng cục Hậu cần.

Đối với công tác triển khai ký số cá nhân trong phần mềm Hệ thống Quản lý văn bản và Điều hành, số hóa hồ sơ, kết quả giải quyết thủ tục hành chính và ký số trong các ứng dụng chuyên ngành của một số ngành, đơn vị như Bộ đội Biên phòng, Cục Quản lý xe máy/Tổng cục Kỹ thuật. Nhu cầu về cấp phát chứng thư số, nhất là chứng thư số cá nhân của các cơ quan, đơn vị trong toàn quân tăng lên đột biến. Kèm theo đó là khối lượng công việc liên quan như tổ chức tập huấn, hỗ trợ kỹ thuật, đảm bảo hạ tầng… cũng tăng lên tương ứng.

Được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thường xuyên, sâu sát của Thủ trưởng Bộ Quốc phòng, BTTM, Lãnh đạo Ban Cơ yếu Chính phủ cũng như sự chủ động của Cục Cơ yếu, công tác nhân lực, trang bị, pháp lý thời gian qua đã bảo đảm đầy đủ, kịp thời nhu cầu chứng thư số và dịch vụ chứng thực CKS của các cơ quan, đơn vị trong quân đội.

Thời gian tới, yêu cầu nhiệm vụ CCHC và CĐS trong Bộ Quốc phòng tiếp tục được đẩy mạnh, trong đó tập trung triển khai Đề án CĐS trong Bộ Quốc phòng. Do đó, cùng với nhiệm vụ tiếp tục bảo mật cho các hệ thống thông tin quân sự, nhiệm vụ triển khai công tác chứng thực số phục vụ phát triển Chính phủ điện tử và CĐS trong Bộ Quốc phòng yêu cầu rất cao về bảo mật, xác thực và an toàn thông tin điện tử phục vụ công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của của Bộ và giao dịch điện tử của các cơ quan, đơn vị.

Để tiếp tục đẩy mạnh công tác quản lý, sử dụng chứng thư số và hệ thống chứng thực CKS chuyên dùng Chính phủ trong Bộ Quốc phòng thời gian tới, xin đề xuất một số nhiệm vụ, giải pháp cụ thể như sau:

Một là, tiếp tục phối hợp với các cơ quan chức năng của Bộ Quốc phòng, Ban Cơ yếu Chính phủ nghiên cứu đề xuất cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung các văn bản quy định, hướng dẫn về công tác chứng thực CKS trong quân đội phù hợp với Luật Giao dịch điện tử (sửa đổi) năm 2023 và các văn bản quy phạm pháp luật liên quan; Xây dựng các quy định tạo hành lang pháp lý để gửi nhận văn bản mật trên mạng truyền số liệu quân sự.

Hai là, đảm bảo hạ tầng kỹ thuật Trung tâm Chứng thực số Bộ Quốc phòng hoạt động ổn định, tin cậy, có tính dự phòng, bảo đảm an ninh an toàn và sẵn sàng cao, xử lý kịp thời các tình huống xảy ra. Đẩy nhanh tiến độ triển khai dự án Xây dựng Hệ thống Chứng thực số Bộ Quốc phòng, đưa vào sử dụng trong năm 2025.

Ba là, tăng cường công tác quản lý chứng thư số trong toàn quân, tập trung vào công tác tập huấn, hướng dẫn, kiểm tra, duy trì nền nếp chế độ báo cáo. Trong đó chú trọng công tác quản lý chứng thư số bảo mật tại các cơ quan, đơn vị.

Bốn là, phối hợp với các cơ quan, đơn vị đẩy mạnh tích hợp CKS cho các ứng dụng dùng chung của các ngành, đơn vị; triển khai CKS tập trung cho các bệnh viện, nhà trường trong quân đội.

Năm là, tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ, nhân viên trực tiếp làm nhiệm vụ quản lý chứng thực số, bảo đảm số lượng, chất lượng tốt; quan tâm đào tạo, bồi dưỡng lực lượng cơ yếu kiêm nhiệm ở các cơ quan, đơn vị, bảo đảm hoạt động có hiệu quả, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ chứng thực số.

Thời gian tới, Bộ Quốc phòng tiếp tục đẩy mạnh công tác CCHC và CĐS, các nội dung ưu tiên là tăng cường kết nối và chia sẻ dữ liệu, tập trung vào mở rộng hạ tầng mạng truyền số liệu quân sự, phát triển các nền tảng dùng chung, phát triển dữ liệu số. Phát huy tính tích cực, chủ động và những kết quả đã đạt được, Cơ yếu Quân đội sẽ tiếp tục phấn đấu hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được Bộ Quốc phòng, BTTM, Ban Cơ yếu Chính phủ giao.