Kiên định mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, kế thừa và phát triển tư tưởng ngoại giao Hồ Chí Minh “Dĩ bất biến ứng vạn biến”, “nước ta là một bộ phận của thế giới, mọi việc trong thế giới đều có quan hệ với nước ta, việc gì trong nước ta cũng quan hệ với thế giới”, “tin vào sức ta trước hết: chỉ có nỗ lực mới làm cho ngoại giao toàn thắng”; “Lợi ích của nhân dân tức là lợi ích của Đảng và phải đặt lợi ích của nhân dân và của Đảng lên trên hết, trước hết”. Đảng Cộng sản Việt Nam đã và đang thực thi đường lối đối ngoại đặc sắc, đậm đà bản sắc dân tộc Việt, linh hoạt, mềm dẻo, độc lập, tự chủ, hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển, chủ động hội nhập quốc tế, đa dạng hóa, đa phương hóa vì lợi ích quốc gia - dân tộc trên tinh thần phát huy nguồn sức mạnh nội lực gắn liền với khai thác, tranh thủ ngoại lực, “thêm bạn bớt thù” nhằm tạo nên sức mạnh tổng hợp để kiên quyết, kiên trì, khôn khéo thực hiện mục tiêu của cách mạng và bảo vệ quyền lợi quốc gia - dân tộc.

Trong thời kì đổi mới, hội nhập quốc tế toàn diện hiện nay, đường lối đối ngoại của Đảng tiếp tục khẳng định: “Thực hiện nhất quán đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển, đa dạng hóa, đa phương hóa quan hệ đối ngoại. Bảo đảm cao nhất lợi ích quốc gia - dân tộc trên cơ sở các nguyên tắc cơ bản của Hiến chương Liên hợp quốc và luật pháp quốc tế..., chủ động và tích cực hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng; Việt Nam là bạn, đối tác tin cậy và là thành viên tích cực, có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế”, nắm vững hai mặt đối tác - đối tượng, vừa hợp tác, vừa đấu tranh; kiên định nguyên tắc, mục tiêu chiến lược nhưng linh hoạt, khôn khéo về sách lược… mang đậm bản sắc “cây tre Việt Nam”: “gốc vững, thân chắc, cành uyển chuyển”, “thấm đượm tâm hồn, cốt cách và khí phách của dân tộc Việt Nam”, với cơ chế thực hiện đối ngoại là phối hợp chặt chẽ, nhịp nhàng giữa đối ngoại đảng, ngoại giao nhà nước và đối ngoại nhân dân dưới sự lãnh đạo thống nhất của Đảng và quản lý tập trung của Nhà nước.

Với đường lối đối ngoại đúng đắn của Đảng, Nhà nước ta, Việt Nam đã đạt những thành tựu to lớn, thế và lực ngày càng được nâng cao trên trường quốc tế, độc lập dân tộc, chủ quyền quốc gia được giữ vững, kinh tế tăng trưởng ổn định, anh ninh xã hội được giữ vững, đời sống nhân dân ngày càng nâng cao. Thế nhưng các thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị trong và ngoài nước vẫn thường xuyên thực hiện những âm mưu, thủ đoạn chống phá đường lối phát triển đất nước của Đảng và Nhà nước ta, một trong những vấn đề chúng tập trung xuyên tạc, chống phá là đường lối đối ngoại của Đảng Cộng sản Việt Nam. Thủ đoạn của các đối tượng phản động thường lợi dụng đặc tính nhanh và rộng khắp của mạng Internet, mạng xã hội để gia tăng cường độ, tần suất và diện bao phủ của các thông tin xuyên tạc về đường lối đối ngoại của Đảng và Nhà nước. Chúng thường sử dụng một số trang mạng xã hội (Zalo, Facebook, TikTok…), một số hãng truyền thông nước ngoài có phiên bản tiếng Việt như: RFA, VOA, RFI, BBC… để ra sức bịa đặt, xuyên tạc đường lối đối ngoại của Đảng, Nhà nước Việt Nam. Nổi cộm là một số nhóm quan điểm sau:

Một là, “Đường lối đối ngoại của Đảng và Nhà nước Việt Nam hiện nay là đu dây, tự sát, bị lệ thuộc, chi phối bới các cường quốc”. Họ cho rằng, với đường lối, chính sách đối ngoại của Việt Nam hiện nay đang phụ thuộc quá nhiều vào các cường quốc lớn, làm giảm sự tự chủ và độc lập của đất nước. Hoặc theo chiều ngược lại, họ lại “hiến kế”, “kích động” kêu gọi Việt Nam nên bỏ chính sách Quốc phòng “4 không” để nghiêng về phương Tây, liên minh quân sự với Mỹ để có “cái ô” bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ. Đáng chú ý, các đối tượng này triệt để lợi dụng vấn đề chủ quyền biển, đảo để tung tin thất thiệt, làm suy giảm niềm tin của nhân dân vào quyết tâm bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Đảng và Nhà nước ta. Chúng tổ chức tán phát các “thư ngỏ”, “tuyên bố”, “kiến nghị” để lôi kéo, kích động đồng bào ta ở trong nước và nước ngoài; kêu gọi chính phủ các nước, các tổ chức quốc tế can thiệp vào công việc nội bộ, gây sức ép đối với Việt Nam về các vấn đề dân chủ, nhân quyền. Nếu chúng ta không cảnh giác trước những luận điệu hết sức thâm độc, mục đích là nhằm phê phán, xuyên tạc, phủ nhận đường lối, chính sách đối ngoại đúng đắn của Đảng ta, gây tác động tiêu cực như làm suy giảm niềm tin của nhân dân vào Đảng và Nhà nước, từ đó ảnh hưởng đến sự đồng thuận xã hội, gây hiểu lầm và tạo ra sự hoài nghi về chính sách đối ngoại của Việt Nam trong mắt cộng đồng quốc tế, làm giảm uy tín và vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế. Điều này có thể dẫn đến những hệ lụy nghiêm trọng cho sự ổn định và phát triển của đất nước.

Thực tiễn cho thấy, qua gần 40 năm thực hiện công cuộc đổi mới, đường lối đối ngoại của Đảng và Nhà nước Việt Nam luôn kiên quyết, kiên trì thực hiện nguyên tắc “độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ” trong quan hệ quốc tế không liên kết với một quốc gia nào để chống lại quốc gia khác. Việt Nam từng bước giải quyết được nhiều vấn đề về biên giới trên bộ và trên biển với các nước có liên quan, tạo cơ sở pháp lý và điều kiện thuận lợi để quản lý biên giới, bảo vệ chủ quyền, mở rộng hợp tác quốc tế, góp phần củng cố hòa bình, ổn định trong khu vực. Thành tựu lớn nhất trong đường lối đối ngoại của Đảng là đã đẩy lùi được chính sách cô lập về chính trị, bao vây về kinh tế đối với nước ta, giữ vững được độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, đồng thời mở rộng quan hệ với các quốc gia, kể cả các nước lớn và các trung tâm hàng đầu thế giới. Đến nay, từ một nước bị bao vây, cấm vận, chúng ta đã mở rộng, thiết lập quan hệ ngoại giao với gần 200 nước và vùng lãnh thổ, trong đó có 8 nước có quan hệ đối tác chiến lược toàn diện (Trung Quốc, Liên bang Nga, Ấn Độ, Hàn Quốc, Hoa Kỳ, Nhật Bản, Australia, Pháp), 7 nước công nghiệp phát triển hàng đầu (G7), 17 trong 20 nền kinh tế lớn nhất thế giới (G20), tham gia tích cực vào các tổ chức quốc tế như Liên Hợp quốc, ASEAN, APEC, WTO… mục tiêu hướng tới hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển trong khu vực và trên thế giới.

Hai là, “Đường lối đối ngoại của Việt Nam là bảo thủ, không theo kịp thời đại”. Với quan điểm này, họ cho rằng đường lối đối ngoại của Đảng Cộng sản Việt Nam là bảo thủ, không linh hoạt và không phù hợp với xu hướng của thời đại. Tất nhiên, điều này hoàn toàn không chính xác, bởi đường lối đối ngoại của Việt Nam đã được điều chỉnh liên tục để thích ứng với những thay đổi trong bối cảnh quốc tế. Chính vì vậy, thông qua các hoạt động đối ngoại, Việt Nam đã có những đóng góp tích cực, đầy tinh thần trách nhiệm và mang tính xây dựng cho xu thế hòa bình, hợp tác và phát triển. Việt Nam đã tổ chức thành công nhiều Hội nghị được bạn bè quốc tế đánh giá cao như: Hội nghị cấp cao Pháp ngữ, Hội nghị cấp cao ASEM; Chủ tịch luân phiên của ASEAN năm 2010 và năm 2020; Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2008-2009 và nhiệm kỳ 2020-2021, là nước chủ nhà Hội nghị thượng đỉnh APEC 2006 và 2017… Việt Nam cũng đã tham gia giải quyết nhiều vấn đề lớn của thế giới và khu vực, trong đó có việc Việt Nam cùng các nước khác trong ASEAN ký Tuyên bố về ứng xử các bên trên Biển Đông (DOC) giữa ASEAN và Trung Quốc (11-2002) và gần đây là ký kết khung Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông giữa ASEAN và Trung Quốc (8-2017) - bước tiến tích cực cho tiến trình đàm phán thực chất Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông(COC), góp phần duy trì hòa bình và ổn định ở khu vực; tham gia với tư cách khách mời Hội nghị thượng đỉnh G7 tổ chức tại Canada và Nhật Bản; Hội nghị thượng đỉnh G20 tại Đức... Việc tham gia các hiệp định thương mại tự do, mở rộng quan hệ đối tác toàn diện, đối tác chiến lược toàn diện với nhiều quốc gia, tích cực tham gia sâu rộng vào các vấn đề toàn cầu như biến đổi khí hậu, an ninh mạng, lực lượng gìn giữ hòa bình cho thấy sự linh hoạt và nhạy bén của Việt Nam trong việc định hình chính sách đối ngoại đa phương hóa, đa dạng hóa…

Thời gian qua, với những đóng góp tích cực, tinh thần trách nhiệm và mang tính xây dựng, tiếng nói của Việt Nam được cộng đồng quốc tế coi trọng, lắng nghe, qua đó không ngừng nâng cao vị thế của Việt Nam trong khu vực và trên trường quốc tế.

Ba là, “Đường lối đối ngoại của Đảng không đem lại lợi ích kinh tế, chỉ là hình thức”, họ cố tình cho rằng các hoạt động đối ngoại của Đảng và Nhà nước chỉ mang tính hình thức, không đem lại lợi ích thực tiễn cho nền kinh tế của Việt Nam.

Với chủ trương tích cực, chủ động hội nhập kinh tế quốc tế, thành tựu kinh tế đạt được từ các hoạt động đối ngoại của Đảng, Nhà nước là một minh chứng hùng hồn, không thể phủ nhận. Thông qua các hoạt động ngoại giao, đặc biệt là chú trọng tăng cường quan hệ hợp tác với các đối tác chủ chốt, thúc đẩy hợp tác kinh tế quốc tế và hội nhập chặt chẽ vào nền kinh tế khu vực và thế giới, Việt Nam đã tranh thủ được nguồn ngoại lực phục vụ cho sự phát triển kinh tế - xã hội, thúc đẩy quan hệ kinh tế, thương mại, đầu tư với 224 thị trường tại tất cả châu lục; đẩy mạnh hội nhập quốc tế, tham gia hơn 500 hiệp định song phương và đa phương trên nhiều lĩnh vực, thu hút một lượng lớn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài. Các hiệp định thương mại tự do đã mở rộng thị trường xuất khẩu, thu hút đầu tư nước ngoài, tạo ra nhiều cơ hội phát triển cho nền kinh tế Việt Nam (Theo thống kê của Cục Đầu tư nước ngoài, đến ngày 20/6/2024, tổng vốn đăng ký cấp mới, điều chỉnh và góp vốn mua cổ phần, mua phần vốn góp của đầu tư nước ngoài đạt gần 15,2 tỷ USD, tăng 13,1% so với cùng kỳ năm 2023. Tính lũy kế đến ngày 20/6/2024, cả nước có 40.544 dự án còn hiệu lực với tổng vốn đăng ký gần 484,77 tỷ USD. Vốn thực hiện lũy kế của các dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài ước đạt khoảng 308 tỷ USD, bằng 63,5% tổng vốn đầu tư đăng ký còn hiệu lực). Chính nhờ vào đường lối đối ngoại đúng đắn mà Việt Nam đã hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng, giữ vững sự ổn định và phát triển kinh tế, nâng cao đời sống nhân dân.

Có thể thấy, các quan điểm sai trái, thù địch xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Trước hết là do sự thiếu hiểu biết hoặc thông tin không chính xác về đường lối đối ngoại của Đảng Cộng sản Việt Nam. Bên cạnh đó, các thế lực thù địch cả trong và ngoài nước luôn tìm cách lợi dụng tình hình để xuyên tạc, bôi nhọ đường lối đối ngoại nhằm làm suy giảm niềm tin của nhân dân vào Đảng. Sự thay đổi nhanh chóng trong bối cảnh quốc tế cũng tạo ra nhiều thách thức mới, dẫn đến sự hiểu lầm hoặc diễn giải sai lệch về các chính sách đối ngoại của Đảng.

Để nâng cao hiệu quả công tác đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái của các thế lực thù địch về đường lối đối ngoại của Đảng trong bối cảnh quốc tế đa chiều như hiện nay, chúng ta cần áp dụng một số biện pháp đồng bộ và hiệu quả sau:

Thứ nhất, tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức về đường lối đối ngoại của Đảng cho người dân sử dụng các phương tiện truyền thông hiện đại, mạng xã hội, và các kênh thông tin đại chúng để tuyên truyền sâu rộng, truyền tải thông tin chính xác, khách quan về đường lối, chính sách đối ngoại của Đảng là rất cần thiết, giúp người dân hiểu rõ, hiểu đúng và ủng hộ. Đồng thời nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về truyền thông, báo chí, nhất là quản lý thông tin trên Internet và mạng xã hội. Bên cạnh đó, các bài viết, chương trình truyền hình, các chiến dịch truyền thông cần được thiết kế hấp dẫn, bám sát thực tiễn, tuyên truyền sâu rộng với lập luận sắc bén, thuyết phục, dễ hiểu và tiếp cận được nhiều đối tượng để giành thế chủ động đấu tranh phản bác các thế lực thù địch về tư tưởng, lý luận trên Internet và mạng xã hội.

Thứ hai, tăng cường công tác nghiên cứu và dự báo, nâng cao nhận thức và kỹ năng phản biện cho cán bộ, đảng viên và nhân dân. Các cơ quan nghiên cứu cần đánh giá và dự báo những xu hướng và sự thay đổi trong chính trị quốc tế, từ đó đề xuất những chính sách đối ngoại phù hợp. Việc nắm bắt kịp thời các diễn biến quốc tế sẽ giúp Việt Nam có những điều chỉnh chính sách nhanh chóng và chính xác, qua đó ngăn chặn và phản bác kịp thời các quan điểm sai trái của các thế lực thù địch. Thường xuyên tổ chức các lớp tập huấn, hội thảo trang bị kiến thức và kỹ năng cần thiết nhằm nâng cao nhận thức và kỹ năng phản biện cho cán bộ, đảng viên và nhân dân, giúp họ tự tin đấu tranh với các quan điểm sai trái của các thế lực thù địch, phản động. Việc này không chỉ giúp cho đội ngũ cán bộ đảng viên, quần chúng nhân dân nâng cao trình độ lý luận, nhận thức mà còn tạo ra được một lực lượng nòng cốt có khả năng đấu tranh, phản bác có hiệu quả.

Thứ ba, phát huy vai trò của các tổ chức chính trị - xã hội, huy động sự tham gia của các tổ chức chính trị - xã hội trong việc tuyên truyền giáo dục và đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái. Các tổ chức này có thể thông qua các hình thức du lịch văn hóa, thể thao, văn học - nghệ thuật… tổ chức các hoạt động, sự kiện lồng ghép nội dung tuyên truyền những thành tựu đối ngoại nhằm nâng cao nhận thức và tạo sự đồng thuận trong xã hội về đường lối đối ngoại của Đảng. Tăng cường kết hợp giữa ngoại giao nhà nước và ngoại giao nhân dân, tận dụng mạng lưới kiều bào ta ở nước ngoài để phản bác các quan điểm sai trái, song song với đó, thúc đẩy quan hệ hợp tác với các tổ chức quốc tế, tổ chức phi chính phủ và cộng đồng quốc tế để quảng bá hình ảnh đất nước, bảo vệ và thúc đẩy các giá trị văn hóa của Việt Nam trên trường quốc tế cũng là một giải pháp hiệu quả.

Đường lối đối ngoại của Đảng Cộng sản Việt Nam đã và đang phát huy hiệu quả trong việc bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc, góp phần vào sự phát triển và ổn định của đất nước. Việc đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái là nhiệm vụ quan trọng, cần được thực hiện liên tục và quyết liệt nhằm bảo vệ sự đúng đắn và hiệu quả của đường lối này.

Trong thời gian tới, để tiếp tục nâng cao chất lượng công tác đối ngoại, chúng ta cần đẩy mạnh hơn nữa các biện pháp tuyên truyền, giáo dục nhận thức, đồng thời tăng cường nghiên cứu, dự báo các xu hướng quốc tế. Sự tham gia của mọi tầng lớp nhân dân trong việc bảo vệ và xây dựng hình ảnh Việt Nam ra thế giới là rất cần thiết. Việc củng cố và phát triển các mối quan hệ quốc tế, đồng thời duy trì độc lập, tự chủ trong đối ngoại sẽ là nền tảng vững chắc để Việt Nam tiếp tục phát triển và hội nhập quốc tế một cách thành công.