Chúng ta đang trong giai đoạn đánh dấu bước chuyển mình quan trọng của kinh tế toàn cầu sau thời kỳ khó khăn kéo dài do đại dịch Covid-19. Trong tình hình kinh tế chung, kinh tế Việt Nam nổi lên là điểm sáng của thế giới khi đã có sự phục hồi ấn tượng với mức tăng trưởng cả năm 2024 dự kiến đạt 7% là cao hơn kỳ vọng hồi đầu năm. Đáng chú ý, nhờ sự điều hành tích cực, năng động và hiệu quả của Chính phủ cũng như nỗ lực không ngừng nghỉ của giới doanh nghiệp trong cả nước, cả 3 lĩnh vực quan trọng là đầu tư, xuất khẩu và tiêu dùng đều có sự tăng trưởng khá ngoạn mục với mức tỷ lệ 15% (trong 11 tháng đầu năm), riêng xuất nhập khẩu xác lập kỷ lục mới gần 800 tỷ USD, trong đó xuất siêu lên đến trên 23 tỷ USD; riêng thu hút FDI trong 11 tháng đầu năm đạt 31.4 tỷ USD cũng là mức rất cao. Tuy nhiên, điểm lo ngại nhất trong bức tranh chung của kinh tế Việt Nam là số doanh nghiệp phải chính thức dừng kinh doanh trong năm 2024 đã lên đến 176.000, tức là còn cao hơn cả trong giai đoạn đại dịch Covid-19.

Thời gian qua, tình hình chính trị ở Trung Đông đã có sự thay đổi căn bản sau khi chế độ Bashar al-Assad ở Syria bất ngờ sụp đổ, diễn ra sau khi Iran và đặc biệt là “Trục kháng chiến” do Tehran bảo trợ bị Israel tấn công hết sức liều lĩnh trở nên suy yếu về mọi mặt và Nga đang bận với cuộc chiến ở Ukraine nên không còn khả năng hỗ trợ Damascus như trước. Điều này dẫn đến việc Israel, Thổ Nhĩ Kỹ và Mỹ nổi lên là bên tạm thời giành quyền thế chân Iran và Nga chi phối chính ở khu vực này. Trước tình hình đó, tất cả các bên, nhất là Iran và Nga đã nhanh chóng điều chỉnh theo hướng thực tế và thực dụng hơn nhằm giữ được tối đa phần nào ảnh hưởng và vai trò vốn có của mình ở khu vực đặc biệt quan trọng này.

Bên cạnh đó, tình trạng đối đầu giữa Mỹ và phương Tây với Nga xung quanh cuộc chiến ở Ukraine nói riêng và vị thế cường quốc thế giới của Nga nói chung tiếp tục diễn ra ngày càng gay gắt hơn; khả năng đối đầu trực tiếp về quân sự giữa Nga với NATO nói riêng và nguy cơ xảy ra chiến tranh hạt nhân hoặc thế chiến thứ 3 nói chung ngày càng trở nên thực tế hơn. Qua gần 3 năm từ khi phát động “Chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine” và chịu bao vây cấm vận nặng nề, Tổng thống Putin tiếp tục củng cố vững chắc vị thế ở trong nước và đã tái cử với số phiếu tín nhiệm rất cao, Nga vẫn đứng vững về kinh tế, ngày càng chiếm ưu thế trên chiến trường. Trong khi đó, ông Zelensky nỗ lực vận động tranh thủ tối đa viện trợ và sự ủng hộ toàn diện của Mỹ và phương Tây để tiếp tục đối đầu với Nga; mạo hiểm tấn công vào vùng Kursk của Nga nhưng vẫn không khiến Moskva phải phân tán lực lượng, giảm bớt áp lực tấn công các vùng phía Tây Ukraine. Trong bối cảnh đó, đàm phán để giải quyết hòa bình cuộc chiến này vẫn chưa được nối lại mặc dù Tổng thống đắc cử Trump đã thúc đẩy và các bên cũng đã bắt đầu đề cập nhiều hơn đến điều này.

Ngoài ra, tình hình Đông Bắc Á với căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên càng về cuối năm càng trở nên nóng bỏng và phức tạp hơn, đặc biệt là sau việc Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol nhanh chóng thất bại khi bất ngờ công bố lệnh “Thiết quân luật”, việc này đã tạo ra một cuộc khủng hoảng với những hệ quả rất nghiêm trọng đối với tình hình mọi mặt của quốc gia này. Trước đó, quan hệ liên Triều bất ngờ xấu đi nhanh chóng trước thực tế chính quyền Seoul thời Tổng thống Yoon đã tăng cường toàn diện hợp tác quốc phòng với Washington và quan hệ liên minh ngày càng phát triển sâu rộng giữa Moskva và Bình Nhưỡng, trong đó có việc Triều Tiên cung cấp cho Nga một số lượng lớn các loại vũ khí khác nhau và đưa hàng vạn binh lính Bắc Triều Tiên sang hỗ trợ quân đội Nga ở mặt trận Kursk. Trong khi đó, quan hệ Nga - Trung tiếp tục xích lại gần gũi nhau hơn và có những phát triển mới nhằm đối phó lại những áp lực của Washington đối với Moskva và Bắc Kinh cũng như sự gia tăng hợp tác cả về quân sự giữa Mỹ và Hàn Quốc nói riêng và Mỹ - Nhật - Hàn Quốc nói chung. Cạnh tranh Mỹ - Trung vẫn diễn ra hết sức quyết liệt trên các vấn đề kinh tế - thương mại với mũi nhọn là việc Washington tiếp tục kiềm chế Trung Quốc trong các ngành công nghệ cao hàng đầu hiện nay như trí tuệ nhân tạo AI, chíp và bán dẫn tiên tiến nhất, đồng thời siết chặt kiểm soát việc Bắc Kinh tìm kiếm các công nghệ đỉnh cao của Mỹ, trong khi bất chấp cảnh báo liên tục từ phía Trung Quốc, Mỹ vẫn xuất khẩu vũ khí tiên tiến cho Đài Loan, kể cả một phi đội máy bay tiêm kích F-16 hiện đại nhất hiện nay.

Trong khi đó, tại các nước phương Tây, tình trạng chia rẽ, bất ổn và phân hóa chính trị - xã hội ngày càng sâu sắc trước thực trạng sản xuất trì trệ, lạm phát cao, đời sống người dân suy giảm. Điều đó đã đưa đến sự trỗi dậy của các lực lượng dân túy cực hữu khiến hàng loạt chính phủ trung tả ở Tây Âu bất ngờ bị đổ (như ở Anh, Pháp và Đức), EU rơi vào khủng hoảng và các nhà lãnh đạo bị mất chức/tín nhiệm (như Thủ tướng Rishi Sunak ở Anh sau tuyển cử hồi đầu năm, mấy đời Thủ tướng kế tiếp nhau ở Pháp và mới nhất là chính phủ của Thủ tướng Olaf Sholz ở Đức đã sụp đổ) hay đã rơi vào vị thế chính trị rất khó khăn (như Tổng thống Emmanuel Macron ở Pháp hiện nay), mà còn ở cả Mỹ (khi cựu Tổng thống Donald Trump đánh bại một cách thuyết phục phó Tổng thống Kamala Harris - ứng viên của đảng Dân chủ trong cuộc bầu cử Tổng thống ngày 05/11/2024).

Ở Đông Bắc Á, chính trường Nhật Bản cũng đã trải qua những rung lắc và bất ổn nghiêm trọng khi đảng Dân chủ Tự do lần đầu tiên để mất đa số tại Quốc hội và phải chấp nhận lập Chính phủ thiểu số. Tại Nam Á, Tổng thống Bangladesh phải sang Ấn Độ sống lưu vong trước phong trào đấu tranh ngày càng rộng khắp của sinh viên trong nước; còn ở Đông Nam Á, đáng chú ý nhất là việc chính quyền quân sự ở Myanmar vẫn đang vất vả đối phó với các lực lượng chống chính phủ ở khu vực dọc biên giới với các nước láng giềng. Tại nhiều nước thuộc không gian hậu Xô-Viết ở khu vực Trung Á, đấu tranh nội bộ diễn biến rất phức tạp, giằng co dữ dội giữa một bên thân phương Tây và bên kia muốn duy trì, tăng cường quan hệ hợp tác với Nga. Tại khu vực Mỹ La-tinh, nhiều nước, kể cả Brazil, tình hình nội bộ diễn biến phức tạp; riêng ở Venezuela, khủng hoảng chính trị và căng thẳng kéo dài khi Tổng thống Nicholas Maduro dù đã được Ủy ban bầu cử quốc gia tuyên bố tái đắc cử, nhưng vẫn bị phe đối lập cùng Mỹ và một số nước phương Tây cũng như khu vực từ chối công nhận với lý do “gian lận” bầu cử. Riêng tại châu Phi, tình hình chung có phần ít biến động hơn, dù cũng vẫn xảy ra một vài cuộc chính biến và đặc biệt là đã có những diễn biến mới cho thấy ảnh hưởng và sự hiện diện về quân sự của Pháp và Mỹ đang tiếp tục bị lung lay, suy giảm khiến Nga có cơ hội trở lại phát huy vai trò của mình.

Trước thế giới diễn biến đầy phức tạp và khó lường như vậy, việc Việt Nam vẫn giữ vững được hòa bình, củng cố vững chắc môi trường quốc tế thuận lợi để phát triển kinh tế, tiếp tục tăng cường quan hệ hữu nghị và hợp tác ngày càng sâu rộng, thực chất hơn với các nước và tổ chức quốc tế là thành tựu quan trọng nhất trong các hoạt động đối ngoại của Đảng và Nhà nước ta năm 2024 vừa qua.

Điểm mới đặc biệt nổi bật và rất quan trọng là vai trò của Đảng Cộng sản Việt Nam nói chung, vị thế người đứng đầu của Đảng nói riêng đã được đánh giá cao và công nhận rộng rãi, kể cả tại các nước có thể chế chính trị khác ta; được hoan nghênh, chào đón nồng nhiệt trong khu vực và trên thế giới. Đồng thời, trong khi vai trò và vị thế quốc tế của Việt Nam tiếp tục được củng cố và tăng cường, những nỗ lực thực hiện như một cuộc cách mạng đổi mới sâu rộng làm tinh gọn toàn bộ hệ thống quyền lực nhà nước hướng tới hiệu lực, hiệu quả hơn trong kỷ nguyên chuyển mình của dân tộc Việt Nam đã được dư luận thế giới đặc biệt quan tâm theo dõi và đồng tình ủng hộ.

Trong năm qua, chúng ta đã vừa duy trì, củng cố được quan hệ hợp tác đối tác chiến lược toàn diện với Trung Quốc, vừa tăng cường được quan hệ đối tác chiến lược toàn diện với Mỹ, với Nga cũng như quan hệ hợp tác toàn diện và cùng có lợi với tất cả các nước lớn, các nước láng giềng trong khu vực và bạn bè truyền thống gần xa, trong đó có việc nâng cấp quan hệ với Australia lên đối tác chiến lược toàn diện. Đối với các vấn đề quốc tế phức tạp, chúng ta tiếp tục có cách xử lý phù hợp, khôn khéo, được tất cả các bên liên quan tôn trọng và đánh giá cao (như đối với cuộc chiến ở Ukraine...). Tại các tổ chức khu vực và quốc tế, vai trò và tiếng nói của Việt Nam ngày càng được nâng cao, ảnh hưởng và hiệu quả ngày càng thực chất hơn trên tất cả các lĩnh vực kinh tế, chính trị, văn hóa - giáo dục…, trong đó đáng chú ý là Việt Nam lần thứ 2 được bầu làm thành viên Ủy ban Di sản thế giới của UNESCO nhiệm kỳ 2023-2027 với số phiếu rất cao. Tiếp tục những thành tích, kỷ lục về xuất khẩu trong những năm trước, năm 2024 còn ghi nhận những kết quả đáng khích lệ trong việc đưa Việt Nam thành một điểm đến đáng tin cậy của sự chuyển dịch chuỗi cung ứng và sản xuất toàn cầu, nhất là với những ngành công nghệ hiện đại nhất hiện nay như ngành sản xuất chíp thế hệ mới và công nghiệp bán dẫn…

Các hoạt động đối ngoại của Việt Nam trong năm qua còn tiếp tục được đẩy mạnh và mở rộng vững chắc sang các lĩnh vực khác, kể cả về quốc phòng, qua việc tăng cường tham gia hiệu quả vào các hoạt động gìn giữ hòa bình quốc tế của Liên Hợp quốc; đặc biệt là qua việc tổ chức thành công Triển lãm Quốc phòng quốc tế lần thứ 2 ở Hà Nội tháng 12 vừa qua với sự tham gia của đông đảo các quan chức và nhiều loại vũ khí, trang thiết bị quốc phòng hiện đại của tất cả các nền quốc phòng hùng mạnh nhất thế giới hiện nay, trong đó nền công nghiệp quốc phòng Việt Nam cũng đã giới thiệu được những sản phẩm quốc phòng hiện đại, tiên tiến được đánh giá cao.

Với những gì đã diễn ra trên thế giới trong năm 2024, năm mới 2025 hứa hẹn khả năng sẽ còn phức tạp, bất định và có phần khó khăn hơn về nhiều mặt: Về an ninh chính trị quốc tế, tình hình chung chắc sẽ còn diễn biến rất phức tạp và khó khăn chồng chất; đối đầu Mỹ/NATO với Nga chưa sớm chấm dứt, cạnh tranh chiến lược toàn diện giữa Mỹ với Trung Quốc khả năng còn tiếp tục và điều đó cũng sẽ chi phối, ảnh hưởng nhiều đến quan hệ quốc tế toàn cầu. Nước Mỹ trong năm đầu của chính quyền Trump 2.0 sẽ trải qua những thay đổi toàn diện và sâu sắc về nhiều mặt, đặc biệt là chủ trương trục xuất hàng loạt người nhập cư bất hợp pháp, nên nhiều khả năng bất ổn trước mắt sẽ tăng lên. Tại Tây Âu, chính quyền Đức và Pháp cũng đứng trước thời khắc và những cuộc tuyển cử khó khăn bởi các lực lượng cực hữu đang lên cao, trong khi các khối trung tả ngày càng tỏ ra thiếu liên kết và yếu đuối không đủ sức giải quyết các vấn đề thiết yếu của người dân từng nước nói riêng và những vấn đề quan trọng mang tính châu lục/quốc tế nói chung.

Việc kết thúc chiến sự ở Ukraine gần đây đã có những tín hiệu lạc quan hơn nhưng vẫn tiềm ẩn nhiều thách thức bởi quan điểm các bên hiện còn rất khác nhau. Nga vẫn đặt ra các “lằn ranh đỏ” rất ngặt nghèo đối với Ukraine và hiện đang chiếm ưu thế trên chiến trường nên không dễ chấp nhận thỏa hiệp. Trong khi đó, dù Tổng thống Trump muốn một “thương vụ lớn” để giành giải Nobel Hòa bình cũng không thể ép chính quyền Kiev quá nhiều vì cũng không thể thúc đẩy một thỏa thuận quá thiệt thòi cho Ukraine. Trong khi đó, với lịch sử thăng trầm của đối đầu ở Trung Đông từ xưa đến nay, hiện chưa có gì hứa hẹn là cục diện mới có lợi cho Israel, Thổ Nhĩ Kỳ và Mỹ sẽ kéo dài êm ả. So với các khu vực khác, khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương có lẽ có nhiều điều kiện để có hòa bình, ổn định hơn cả. Từ đó, kinh tế và thương mại ở khu vực cũng sẽ phát triển thuận lợi hơn.

Về kinh tế quốc tế, khả năng tăng trưởng toàn cầu sẽ được giữ vững, nhưng nguy cơ về một cuộc chiến thương mại ở một mức độ nào đó rất có thể sẽ xảy ra sau những gì ông Trump đã tuyên bố cả trong giai đoạn tranh cử lẫn sau khi đắc cử đến nay khi liên tục đe dọa áp thuế như là một phương pháp cơ bản nhất để giải quyết mọi tranh chấp với các nước khác.

Tựu chung lại, 2025 nhiều khả năng sẽ tiếp tục là một năm đầy thách thức với nhiều biến số khó lường trên cả phương diện chính trị lẫn kinh tế toàn cầu. Sự trở lại của chính quyền Trump tại Mỹ, những diễn biến phức tạp tại châu Âu, cùng với các điểm nóng địa chính trị như Ukraine và Trung Đông có thể tạo ra những bất ổn đáng kể. Tuy nhiên, khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương vẫn được kỳ vọng sẽ duy trì được sự ổn định và tăng trưởng. Điều này đòi hỏi tất cả các quốc gia, trong đó có Việt Nam, cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng, linh hoạt trong chính sách đối ngoại và kinh tế để ứng phó với những thách thức mới, đồng thời tận dụng được các cơ hội phát triển trong bối cảnh mới của thế giới.

Trong bức tranh chung của tình hình thế giới và các hoạt động đối ngoại của Đảng và Nhà nước ta, ngành Cơ yếu Việt Nam tiếp tục đoàn kết phấn đấu và đạt được những thành tích xứng đáng về mọi mặt, đặc biệt là chuyên môn mật mã theo hướng ngày càng hiện đại, tiên tiến để có thể theo kịp được những bước phát triển về công nghệ mật mã của thế giới, tiếp tục đóng góp xứng đáng cho việc gìn giữ tuyệt đối an toàn các bí mật quốc gia trong quá trình chỉ huy, chỉ đạo của không chỉ lãnh đạo cấp cao mà còn cả trong các hoạt động quốc phòng, an ninh và ngoại giao cũng như các ngành/lĩnh vực công tác khác của cả nước.